HOE WORDT FINEER GEMAAKT?
Fineer is een dun laagje massief hout dat op een basisplaat kan worden geplakt. Produceren en werken met fineer is een duurzame oplossing, vooral als dat wordt vergeleken met het gebruik van massief hout. Een netto rendement van ongeveer 800 vierkante meter fineer, met een dikte van circa 0,7 mm, is bij de meeste houtsoorten realistisch.
Fineer wordt geproduceerd uit geselecteerd rondhout, fineer stammen genoemd. Deze rechte en veelal foutvrije stammen worden in heet water gestoomd, de hoge temperatuur en ingebracht vocht zorgen ervoor dat het hout elastisch en soepel wordt waardoor het beter te snijden is. Het gestoomde hout beperkt de kans op scheurvorming. De stammen die uit het stoombad komen worden over de lengte in “taartpunten” gezaagd. Afhankelijk van de gewenste tekening worden deze stamdelen op de juiste manier in de snijmachine geplaatst waarna een groot snijmes met een snelle roterende beweging fineervellen snijdt. In tegenstelling tot gezaagd hout, waar iedere zaagsnede direct ten koste gaat van het rendement, wordt bij dit snijproces nagenoeg geen hout verspeeld.
Het “verse” fineer dat van de snijmachine komt wordt op volgorde van snijden verzameld om later via een transportband door een droogoven te worden getransporteerd. Tijdens dit droogproces wordt het fineer terug gedroogd tot een relatieve luchtvochtigheid van 6%. Het droge fineer met dezelfde tekening, kwaliteit en breedte wordt op stapels van circa 25 stuks gelegd en gebundeld. Zo’n fineer pakket wordt in de fineerindustrie een fineerboek genoemd. De fineerboeken worden voorzien van een etiket, hierop staat onder anderen de werkende breedte, lengte en serienummer. Om kleur- en kwaliteitsverschillen te voorkomen worden de boeken per stam op een pallet gestapeld.
In een fineerfabriek wordt het gewenste fineer geselecteerd op beeld en kwaliteit. Vrouwen kunnen doorgaans beter kleuren onderscheiden dan mannen, de fineer selectie wordt dan ook vaak door vrouwelijke medewerksters gedaan. De gesorteerde fineerboeken worden in de breedte recht gesneden en ontdaan van eventueel gebrek. Alle “schoon” gesneden vellen worden aan de smalle lange zijde voorzien van lijm en aan elkaar gelijmd. Er ontstaat een vel ter grote van de basisplaat waarop het wordt verlijmd.
De gewenste basisplaat wordt tweezijdig voorzien van lijm en op een fineervel gelegd, de onderzijde van de plaat is de B-zijde. Op de bovenzijde van de basisplaat wordt handmatig het fineervel bestemd voor de A-zijde geplaatst. De productielijn is zo ontworpen dat de A-zijde van de plaat tijdens het hele productieproces tevens zichtzijde is en doorgaans op kwaliteit kan worden gecontroleerd. Onder hoge druk en temperatuur wordt het fineer op de plaat geperst, om eventueel uitstekende delen te verwijderen wordt de gefineerde plaat rondom gefreesd en tweezijdig licht geschuurd om de meeste lijmsporen en oneffenheden te verwijderen.
Gefineerde platen kunnen als goed alternatief voor massief hout dienen vanwege de volgende voordelen: stabieler, sneller te verwerken, vanwege de grote diversietijd aan basisplaten soms beter toepasbaar voor specifieke toepassingen, beter beschikbaar en vaak goedkoper.
